- ผู้เสพมีความต้องการอย่างแรงกล้าที่จะเสพยาชนิดนั้นต่อเนื่องไป และต้องแสวงหามาเสพให้ได้ไม่ว่าจะโดยวิธีใดก็ตาม

- ผู้เสพจะเพิ่มปริมาณของยาที่เคยใช้มากขึ้นทุกระยะ

- ผู้เสพจะมีความปรารถนาอยากเสพยาชนิดนั้นอย่างรุนแรงจนระงับไม่ได้ คือ ติดทั้งทางร่างกายและจิตใจ

ลักษณะที่สังเกตได้ของผู้ติดยา

1. ตาโรย ขาดความกระปรี้กระเปร่า น้ำมูกน้ำตาไหล ริมฝีปากเขียวคล้ำแห้งและแตก (เสพโดยการสูบ)
2. เหงื่อออกมาก กลิ่นตัวแรง พูดจาไม่สัมพันธ์กับความจริง
3. มีร่องรอยการเสพยาโดยการฉีดที่บริเวณแขนตามแนวเส้นโลหิต
4. ท้องแขนมีรอยแผลเป็นที่เกิดจากการกรีดด้วยของมีคมตามขวาง (ติดเหล้าแห้ง ยากล่อมประสาท ยาระงับประสาท)
5. ใส่แว่นตากรองแสงเข้มเป็นประจำเพราะม่านตาขยายและเพื่อปกปิดนัยน์ตาสีแดงก่ำ
6. มักสวมเสื้อแขนยาวปิดรอยฉีดยา

พบเห็นบุคคลที่มีลักษณะเข้าข่าย 6 ประการ ข้างต้น ก็ไม่ควรปล่อยให้บุตรหลานของท่านร่วมเสวนาด้วย เพราะคนเหล่านี้อาจเป็นพาหนะนำยาเสพย์ติดเข้ามาสู่ครอบครัวท่านก็เป็นได้

รู้จักยาบ้า ยาอี ยาเลิฟ

ยาอี ยาเลิฟ เอ็คซ์ตาซี (Ecstasy) เป็นยาเสพย์ติดกลุ่มเดียวกัน จะแตกต่างกันบ้างในด้านโครงสร้างทางเคมี นอกจากชื่อยาอี ยาเลิฟ เอ็คซ์ตาซีแล้ว ยังมีชื่อเรียกในกลุ่มผู้เสพอีกหลายชื่อ เช่น Adam Batman Enjoy Essence ฯลฯ ส่วน ยาเลิฟ เป็นชื่อเรียกตามลักษณะอาการของผู้เสพ เพราะเมื่อเสพยาชนิดนี้แล้วจะไม่สามารถควบคุมอารมณ์ของตนเองได้ ทำให้เกิดการมั่วเพศ

ยาอี ยาเลิฟ เอ็คซ์ตาซี เริ่มแพร่ระบาดเข้ามาในประเทศไทยโดยชาวต่างชาติและชาวไทยที่ไปศึกษาต่อในต่างประเทศนำเข้ามาเพื่อใช้เสพในกลุ่มของตน จากนั้นจึงเริ่มกระจายไปสู่กลุ่มวัยรุ่นนักเที่ยวที่ชอบการเต้นรำ จนเกิดปาร์ตี้ยาอีตามข่าว

ยาอี ยาเลิฟ เอ็คซ์ตาซี ออกฤทธิ์กระตุ้นระบบประสาทในระยะสั้น ๆ หลังจากนั้นจะออกฤทธิ์หลอนประสาทอย่างรุนแรง ฤทธิ์ของยาจะทำให้ผู้เสพรู้สึกร้อนเหงื่อออกมาก หัวใจเต้นเร็ว การมองเห็นภาพและการรับฟังเสียงต่าง ๆ ผิดไปจากความเป็นจริง ผู้เสพจะรู้สึกคล้อยตามไปกับเสียงเพลง โดยเฉพาะเพลงที่คนทั่วไปฟังแล้วรู้สึกแสบแก้วหูและรำคาญ แต่ผู้เสพยาอี ยาเลิฟ เอ็คซ์ตาซี จะถูกกระตุ้นด้วยฤทธิ์ยาให้เต้นรำไปตามจังหวะเพลงอย่างไม่เหน็ดเหนื่อย ซึ่งการเต้นรำอย่างหักโหมนี้เองที่ทำให้ร่างกายเสียเหงื่อมากยิ่งขึ้น เป็นเหตุให้ช็อคและเสียชีวิตได้

รู้จัก “สารระเหย”

ปัจจุบันผู้ติดยาเสพย์ติดได้หันไปเสพยาตัวอื่นที่มีราคาถูกและหาได้ง่ายกว่าผลขาว ซึ่งก็คือ สารระเหยชนิดต่าง ๆ เช่น ทินเนอร์ผสมสี น้ำมันเบนซิน น้ำมันไฟแช็ก น้ำมันก๊าด น้ำมันแลคเกอร์ กาวชนิดต่าง ๆ น้ำมันชักเงา ยาทาเล็บ ตลอดจนสเปรย์ชนิดต่าง ๆ โดยหารู้ไม่ว่าสารเสพย์ติดประเภทนี้มีฤทธิ์ร้ายแรงกว่าเฮโรอีนหลายเท่านักเพราะเฮโรอีน ทำให้สุขภาพทั่วไปทรุดโทรมก็จริง แต่ก็ไม่ได้ทิ้งความพิการถาวรให้แก่อวัยวะใด ๆ ในร่างกาย ซึ่งเมื่อเลิกเสพ เพียงพักฟื้นไม่นานสุขภาพก็จะแข็งแรงกลับสู่สภาพปรกติได้ แต่สารระเหยเหล่านี้ เมื่อเสพจนติดเป็นเวลานานจะทำให้ร่างกายเป็นโรคหรือมีความพิการถาวรและไม่สามารถแก้ไขได้ เช่น เป็นมะเร็งในเม็ดเลือด สมองพิการ ตับพิการ พิการทางพันธุกรรม

- พิษระยะเฉียบพลัน

- พิษระยะเรื้อรัง

เมื่อสูดดมสารระเหยเข้าไปในกระเพาะอาหารก็จะดูดซึมเข้าไปในหลอดเลือดไหลเวียนไปสู่อวัยวะต่าง ๆ ของร่างกายโดยจะไปออกฤทธิ์โดยตรงด้วยการไปกดสมองส่วนกลาง ดังนั้นพอสูดดมไปไม่กี่นาทีจะเกิดอาการเมาที่คล้ายคนเมาเหล้า คือ เวียนหัว ตาพร่า เวลาดูอะไรจะเพ่งจะจ้องเหมือนตาขวาง ลิ้นไก่สั้น เดินโซเซ ง่วงซึม จิตใจครึกครื้น เห่อเหิม คึกคะนอง ซึ่งอาจทำให้ก่ออาชญากรรมได้ สติปัญญาทึบ มีหูแว่ว เกิดประสาทหลอน เกิดความคิดแบบหลงผิด หากสูดดมต่อไปนาน ๆ จะทำให้อาการโคม่าถึงตายได้ซึ่งมักจะมีสาเหตุจากการสูดยาเกินขนาด ทำให้ยาไปกดที่ศูนย์ควบคุมการหายใจและหยุดหายใจในที่สุด นอกจากนี้ยายังไปออกฤทธิ์ต่อหัวใจทำให้หัวใจเต้นเร็วและไม่เป็นจังหวะ

สำหรับกลุ่มคนต่าง ๆ ที่มักจะเสพสาระเหยเหล่านี้ ที่น่าเป็นห่วงที่สุดคือ เยาวชนของชาติ ซึ่งกำลังศึกษาในระดับมัธยมต้นและปลาย โดยเฉพาะในเขตกรุงเทพฯ และในจังหวัดภาคเหนือ ซึ่งนับวันจะมีแนวโน้มว่ามีการเสพย์ติดจาชนิดนี้อย่างแพร่หลาย และเด็กเหล่านี้จะมีอายุระหว่าง 8-10 ปี โดยเสพกันเป็นกลุ่ม ในวัด ในห้องที่ลับตาคน โดยใช้สำลี ผ้าเช็ดหน้าหรือเสื้อยืดชุบทินเนอร์จนชุ่มแล้วสูดดมเข้าปอดหมุนเวียนส่งต่อไปจนเมามาย บางคนอาจฉีดสเปรย์เข้าตู้เสื้อผ้าและตู้ลับ แล้วยื่นหน้าเข้าสูดดม

จะเห็นได้ว่ายาเสพย์ติดพวกสารระเหยนี้มีอยู่ในผลิตภัณฑ์ของใช้แทบทุกครัวเรือน หรือหาซื้อ ได้ทุกแห่ง มีราคาถูก และทุกชนิดมีกลิ่นหอม และทุกชนิดมีกลิ่นหอมที่ประชาชนจำนวนไม่น้อยชอบกลิ่น จึงทำให้เสพย์ติดได้ง่ายด้วยความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ โดยเฉพาะเด็กนักเรียนทั้งชายและหญิง

ตามพระราชกำหนดป้องกันการใช้สารระเหย พ.ศ. 2533 ได้กำหนดมาตรการควบคุมไม่ให้นำสารระเหยมาใช้ในทางที่ผิดไว้หลายประการ และกำหนดให้ผู้ฝ่าฝืนมีความผิดและต้องโทษ ดังนี้

1. กำหนดให้ผู้ผลิต ผู้นำเข้า หรือผู้ขายสารระเหย ต้องจัดให้มีภาพหรือข้อความที่ภาชนะบรรจุหรือหีบห่อบรรจุสารระเหย เพื่อเป็นการเตือนให้ระวังการใช้สารดังกล่าว ผู้ฝ่าฝืนต้องรับโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 20,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

4. ห้ามไม่ให้ผู้ใดจูงใจ ชักนำ ยุยงส่งเสริม หรือใช้อุบายหลอกลวงให้บุคคลอื่นใช้สารระเหย บำบัดความต้องการของร่างกายหรือจิตใจ ผู้ฝ่าฝืนต้องรับโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 20,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

5. ห้ามไม่ให้ผู้ใดใช้สารระเหยบำบัดความต้องการของร่างกายหรือจิตใจ ไม่ว่าด้วยวิธีสูดดมหรือวิธีอื่นใด ผู้ฝ่าฝืนต้องรับโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 20,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

พึงระลึกไว้เสมอว่าการเสพสารระเหยนอกจากจะเป็นโทษต่อร่างกายแล้วยังเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมายอีกด้วย

ตลอดชีวิต และปรับตั้งแต่ 50,000-500,000 บาท

- เกิน 100 กรัม ประหารชีวิตหรือจำคุกตลอดชีวิต

- มีเฮโรอีนไว้ในครอบครองโทษจำคุกตั้งแต่ 1-10 ปี และปรับตั้งแต่ 10,000-100,000 บาท

- ผู้เสพเฮโรอีนมีโทษจำคุกตั้งแต่ 6 เดือน – 10 ปี และปรับตั้งแต่ 5,000-100,000 บาท

แต่ 20,000-150,000 บาท

- ผู้ใดเสพกัญชา จำคุกไม่เกิน 1 ปี และปรับไม่เกิน 10,000 บาท

- มีกัญชาไว้ในครอบครอง โทษจำคุกไม่เกิน 5 ปี และปรับไม่เกิน 50,000 บาท

- มียาบ้าตั้งแต่ 20 กรัมขึ้นไป (สารบริสุทธิ์) ถือเป็นการกระทำเพื่อจำหน่ายมีโทษ

ประหารชีวิต

- จำหน่ายหรือครอบครองเพื่อจำหน่ายไม่เกิน 100 กรัม (สารบริสุทธิ์) โทษจำคุก 5 ปี ถึง

ตลอดชีวิต และปรับ 50,000-500,000 บาท

- เกิน 100 กรัม โทษจำคุกตลอดชีวิต หรือประหารชีวิต

- ครอบครองไม่เกิน 20 กรัม โทษจำคุก 1-10 ปี ปรับ 10,000-100,000 บาท

- ผู้เสพโทษจำคุก 6 เดือน - 10 ปี ปรับ 5,000-100,000 บาท

การป้องกันการติดยาเสพย์ติด

1. ป้องกันตนเอง ไม่ใช้ยาโดยไม่รับคำแนะนำจากแพทย์และอย่าทดลองเสพยาทุกชนิดโดยเด็ดขาด

2. ป้องกันครอบครัว ควรสอดส่องดูแลเด็กและบุคคลในครอบครัว อย่าให้เกี่ยวข้องกับยาเสพย์ติด ต้องคอยอบรมสั่งสอนให้รู้ถึงโทษและภัยของยาเสพย์ติดที่สำคัญ ควรให้ความรักความอบอุ่นกับลูกหลาน เพราะความรักของครอบครัวจะเป็นปราการสำคัญต้านภัยยาเสพย์ติดได้ หากมีผู้เสพยาในครอบครัวควรจัดการให้เข้ารักษาตัวที่โรงพยาบาลให้หายเด็ดขาดอย่าแสดงความรังเกียจหรือดูหมิ่นควรให้กำลังใจให้ความรักต่อเขา และการรักษาแต่เริ่มแรกที่ติดยามีโอกาสหายได้เร็วกว่าปล่อยไว้นาน ๆ

3. ป้องกันเพื่อนบ้าน ช่วยชี้แจงเพื่อนบ้านให้เข้าใจถึงโทษและภัยของยาเสพย์ติด หากพบว่าเพื่อนบ้านติดยาเสพย์ติด อย่าแสดงความรังเกียจ ควรช่วยแนะนำให้ไปรักษาตัวที่โรงพยาบาล

4. ป้องกันโดยให้ความร่วมมือกับทางราชการ เมื่อทราบว่าสถานที่แห่งใด มียาเสพย์ติดแพร่ระบาด ขอให้แจ้งเจ้าหน้าที่ตำรวจทุกแห่งทุกท้องที่ทราบ หรือที่ศูนย์ปราบปรามยาเสพย์ติดให้โทษ กรมตำรวจ โทร. 252-7962 , 252-5932 หรือ “1688” และที่สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพย์ติด (ป.ป.ส.) สำนักนายกรัฐมนตรี โทร. 245-9350-9

1. อย่าตื่นตระหนก พยายามสงบสติอารมณ์ตนเอง

2. พยายามให้ผู้ติดยาอยู่ในที่ที่มีอากาศบริสุทธิ์อย่างเพียงพอ

3. ให้ผู้ติดยานอนตะแคงข้างใดข้างหนึ่งเพื่อไม่ให้อาเจียนปิดกั้นทางเดินหายใจพร้อมทั้ง

7. ปลดเสื้อผ้าออกให้สบายที่สุด

   4. อย่าปล่อยให้ผู้ติดยาอยู่เพียงลำพัง

   5. เรียกรถพยาบาลโดยเร็วที่สุด

   6. เก็บตัวอย่างยาเสพย์ติดไว้ให้แพทย์วินิจฉัย

   สถานที่ให้คำปรึกษาด้านการป้องกัน และแนะนำการบำบัดรักษาชั้นต้น

   1. สำนักงานศึกษาป้องกันการติดยา (กระทรวงสาธารณสุข) โทร. 282-4180-5

   2. สภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย ศูนย์อาสาสมัครยาเสพย์ติดตึกมหิดล โทร.245-5522

   3. ศูนย์สุขวิทยาจิต โทร. 281-5241

   4. สมาคมสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย โทร. 245-2733

   5. สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพย์ติด(ป.ป.ส.) โทร.245-9340-9